Dobra Kawa Jest Dobra
Dzień dobry, cześć. Dziś absolutna bomba. Ekskluzywny wywiad z Jarkiem Pilarczykiem, moim serdecznym przyjacielem, roasterem i właścicielem palarni Coffee Hunter, z której pochodzą kawy oferowane w naszym sklepie internetowym.
Zastanawiamy się wspólnie, w jakim kierunku podąża kultura picia kawy w Polsce, rozmawiamy o kawach ekologicznych oraz uczciwym handlu. Nasza rozmowa to również zwiastun całkowicie nowej linii produktów, którą od dziś znajdziesz w naszym sklepie internetowym – Kawy Ekologiczne ze znakiem Fair Trade.
Serdecznie zapraszam Łukasz – Disco.
LandCafe
– Od paru lat obserwuję wzrost zainteresowania klientów segmentem kaw ziarnistych. Coraz częściej na marketowych półkach widzimy spory wybór kawy w ziarnach i to zarówno w delikatesach, jak i w dyskontach spożywczych. Jak Twoim zdaniem ten wzrost wpływa na jakość kawy?
Coffee Hunter
– Zużycie kawy na świecie jest ogromne. Szacuje się, że dziennie wypijanych jest około 2 mld filiżanek tego napoju i to spożycie sukcesywnie rośnie. Zapotrzebowanie zatem na ziarno kawowca również wzrasta. Popularność kawy jest powszechna. Jest pita rano do śniadania, w południe, po południu, jako deser, jako uzupełnienie deseru, podczas spotkań, rozmów, imprez oraz bardzo wielu innych okazji. Konsekwencją tak dużego popytu na kawę jest oczywiście jej przemysłowa uprawa na ogromną skalę. Chciałbym w tym miejscu zwrócić uwagę, że zdecydowana większość upraw jest policzona na konkretne ilości i nie dopuszcza się do sytuacji ryzykownych w uprawie. Stosuje się zatem sprawdzone metody, które gwarantują, że krzewy nie chorują, a ich owocowanie jest przewidywalne. Te działania polegają między innymi na użyciu nawozów chemicznych i pestycydów. Uprawia się także kawę niskiej jakości, która nie ma wysokich wymagań dotyczących miejsca uprawy czy gleby – mowa tu oczywiście o robuście. Kawy, o których mowa, najczęściej zapełniają półki marketów spożywczych i choć czasami można w nich znaleźć ziarna z konkretnych regionów (tzw. single), to należy pamiętać, że w jednym regionie uprawiane są zarówno kawy przemysłowe, jak i te najwyższej jakości z segmentu specialty. Potem określany jest tzw. grade, który opisuje rodzaj i poziom jakości produktu. Zatem dla przykładu powiem, że najbardziej popularną kawę Brasilia Santos możemy kupić zarówno bardzo wysokiego sortu Fine Cup (duże ziarno z niewielką ilością błędów), jak i lichej jakości, małe ziarna.
LandCafe
– Wraz ze wzrostem zainteresowania kawą ziarnistą zauważyłem również wzrost świadomości konsumentów. To pewnie skutek sporej ilości publikacji rozwiewających mity o szkodliwości kawy. Powiedziałbym nawet, że obserwujemy całkowity zwrot trendu, a kawa coraz częściej przedstawiana jest jako superfoods i źródło zdrowia. Jakie jest Twoje zdanie w kwestii zdrowia i kawy?
Coffee Hunter
– Ogólnie zasada w przypadku kawy jest taka, by w jej smaku, aromacie, wyglądzie nie szukać tego, czego w niej nie ma. Pewnie wiesz już, do czego powoli zmierzam… Chciałbym tu powiedzieć kilka słów zarówno o dobroczynnych właściwościach kawy, jak i kawowych smakach. Wielu znawców oraz pasjonatów czarnego napoju powiada, że dobra kawa jest dobra i nie sposób z tym twierdzeniem polemizować. Jest ono powtarzane również przez firmy zarabiające na kawie. Zawiązała się już nawet organizacja zrzeszająca duże, międzynarodowe koncerny, której celem jest poprawa wizerunku kawy jako używki w Polsce. Autorytety z zakresu żywienia wskazują tam na pozytywne aspekty związane z piciem kawy. I one oczywiście są! Kawa jest bardzo bogatym źródłem antyoksydantów, które mają zdolność wygaszania wolnych rodników, odpowiedzialnych za procesy starzenia. W codziennej diecie jest to źródło przeciwutleniaczy nr 1, wyprzedzając kakao, zieloną czy czarną herbatę, soki owocowe czy czerwone wino. Jest źródłem polifenoli, które mają silne właściwości przeciwutleniające. Polifenole chronią komórki nerwowe, mogą zatem zapobiegać wielu chorobom takim jak choroba Parkinsona czy Alzheimera. Kawa nie posiada środków drażniących przewód pokarmowy, odpowiednio wypalona ma działanie antybakteryjne dzięki zawartym w niej melanoidom, powstałym właśnie w procesie palenia ziaren. Kofeina to najbardziej popularna, spożywana przez człowieka substancja stymulująca ośrodkowy układ nerwowy, usuwająca zmęczenie, a jednocześnie niepowodująca szkody dla zdrowia. Badania wykazują, że regularnie pita, odpowiednio palona kawa, zmniejsza ryzyko zachorowania na raka wątroby – zmniejsza aktywność enzymów wątrobowych we krwi. Poza tym zmniejsza również ryzyko zachorowania na raka skóry, nerek, okrężnicy, jamy ustnej, gardła, przełyku, jelita grubego nawet o 28% (redukcja kwasów żółciowych, zwiększenie motoryki jelit, zmniejszenie podatności komórek na mutacje genetyczne), odbytu oraz trzustki. Kwasy chlorogenowy, kawowy i chinowy hamują rozwój komórek rakowych. Kawa posiada wysoką zawartość błonnika, który wpływa pozytywnie na procesy trawienne.
LandCafe
– Czy zatem każda kawa jest zdrowa? A jeśli nie każda, to jakich kaw należy unikać ? Na co zwracać uwagę przy wyborze tej „zdrowej” kawy?
Coffee Hunter
– Wracając do powiedzenia: dobra kawa jest dobra, należy z całą mocą podkreślić, że wszystkie dobroczynne właściwości są zarezerwowane dla ziaren wysokiej jakości, odpowiednio palonych. W kawach palonych przemysłowo, gwałtownie, w temperaturach powyżej 300°C powstają szkodliwe, toksyczne związki takie jak akrylamid, metyloamina, pirol, furan, hydrochinon. Wykazują one działanie rakotwórcze i są nieusuwalne z organizmu. Kawy zbierane mechanicznie z pominięciem procesu selekcji są o wiele bardziej narażone na zbiór surowca zagrzybionego, w którym występuje związek zwany ochratoksyną A (OTA) – jest to związek rakotwórczy. Najbardziej zatem cenne są kawy pochodzące z ekologicznych upraw.
LandCafe
– Kawa ekologiczna, co to takiego? Mam wrażenie, że w ostatnich latach słowo „ekologiczne” jest często zbyt nadużywane. Gdzie nie spojrzymy, znajdujemy ekologiczne samochody, ekologiczne meble, produkty spożywcze tytłowane jako EKO. Ale czy tak naprawdę to coś zmienia, czy są znaczące różnice pomiędzy kawą „EKO”, a tą nieekologiczną?
Coffee Hunter
– Kawa z certyfikatem „EKO” jest gwarancją produktu najwyższej jakości. Dotyczy to zarówno metod uprawy, jak i całego łańcucha dostaw oraz przetwórstwa. Dzieje się tak ze względu na rygorystyczne zasady certyfikowania firm, które chcą ekologiczne kawy oferować swoim klientom. Obecnie wiele pól, a także kooperatywy posiadają certyfikat „EKO”, jednak by go uzyskać, musiały odpowiednio dostosować swoje rolnictwo. Kawa ekologiczna jest przede wszystkim uprawiana bez użycia pestycydów oraz środków chemicznych. Stosuje się tu tylko naturalne nawozy, a plantacje uprawia się bez szkody dla środowiska. Głównie chodzi tu o to, że nie wycina się lasów pod uprawę kaw organicznych a zbiory najczęściej przeprowadza się ręcznie, bez użycia maszyn. Dzięki temu zbierane są tylko największe, dojrzałe i zdrowe owoce. By jednak móc nakleić znak „EKO” na gotowym produkcie, wszystkie pozostałe podmioty muszą przejść audyty oraz stosować się do rygorystycznych zasad. Chodzi tu o sposób przechowywania surowego ziarna, jego transport, zasady dotyczące palenia ekologicznej kawy, jej pakowanie i przechowywanie w magazynie. Cała droga musi być odpowiednio zachowana by produkt nosił znamiona kawy ekologicznej. Tylko wtedy mamy gwarancję wysokiej jakości. Podobnie rzecz się ma ze smakiem naszego ulubionego czarnego napoju. Piękne Słowo „Terroir” określa w przypadku kawy jakiego smaku, body, aromatu w kawie możemy się spodziewać. To słowo nawiązuje do ziemi, na której rosną rośliny. Nawiązuje do miejsca, klimatu, poziomu nasłonecznienia.
Wracając do powiedzenia, by nie szukać w kawie tego, czego w niej nie ma warto również dodać, że by kawa odpowiadała swojemu terroir, musi być odpowiedniej jakości.
Zatem Szanowni Państwo, by kawa była zdrowa i smakowała znakomicie… musi być po prostu DOBRA!!!
LandCafe
– Jak więc rozpoznać ten prawdziwy produkt EKO? Wydaje się, że spora ilość produktów tytułowanych jako „produkt ekologiczny”, czy „produkt BIO”, które często widujemy w sklepach, ma tak naprawdę niewiele wspólnego z ekologią i zdrowiem. Czy konsument może mieć pewność, że produkt, który kupuje to rzeczywiście najwyższej jakości produkt ekologiczny, a jeśli tak, to jak go rozpoznać?
Coffee Hunter
– Istnieje tylko jedno oficjalne, unijne oznaczenie produktów ekologicznych. Jest nim listek złożony z dwunastu białych gwiazdek na zielonym tle. Bezwzględnie tylko te produkty, na których znajdziemy ten znaczek gwarantują, że na wszystkich etapach spełniają rygorystyczne zasady hodowli, uprawy oraz przetwórstwa ekologicznego.
LandCafe
– Certyfikat Eko mamy więc omówiony, a co ze znakiem FAIRTRADE ? Wiem, że i to oznaczenie pojawi się na opakowaniach najnowszej linii produktów z waszej palarni?
Coffee Hunter
– Tak to prawda. Wprowadzamy właśnie nową linię produktów ekologicznych, oznaczonych certyfikowanym znakiem EKO oraz FAIRTRADE. Temat uprawy i przetwórstwa kawy jest, jak to w życiu bywa, wielopłaszczyznowy i wielu ludzi, którzy zajmują się kawowym rolnictwem przeżywa niebagatelne dylematy w szeroko pojętym kontekście społecznym. To, co widzi na półce finalny konsument kupujący kawę ekologiczną wysokiej jakości, to oczywiście dobrze opakowany produkt z designerską etykietą w wysokiej cenie. Mówimy, że najlepsze kawy to te z upraw organicznych a takim rolnictwem zajmują się zazwyczaj drobni producenci. Ze względu na niewielką wydajność, ręczną pracę i trudne warunki upraw, takimi plantacjami nie są zainteresowane duże firmy, dla których przewidywalność i zmechanizowany proces produkcji to podstawa biznesu. Rynek kawowy dla drobnych rolników jest trudny ze względu na małą stabilność zarówno finansową, jak i tą związaną z ekologiczną uprawą roślin. Jest im ciężko tworzyć projekcję własnego budżetu i związanych z nim inwestycji. Ceny kaw na światowych rynkach dosłownie szaleją. Dziś surowe ziarno jest w cenie akceptowalnej do sprzedaży, by jutro jego produkcja była dla drobnych rolników nieopłacalna. Nie zawsze mieliśmy do czynienia z taką sytuacją. Przez pewien czas sytuację na rynku kawy regulowała międzynarodowa umowa dotycząca obrotu kawą, tzw. International Coffee Agreement podpisana w 1962 roku. Do roku 1989 panowały jasne zasady obowiązujące producentów i importerów kawy, które określały ilości surowca eksportowanego oraz wysokość zapasów buforowych. Dla drobnych producentów takie porozumienie gwarantowało względnie stabilną cenę sprzedaży wyhodowanej kawy. Niestety, po rozwiązaniu umowy wielu rolników stanęło na skraju bankructwa i nędzy. W odpowiedzi na tą sytuację została utworzona pierwsza na świecie marka Fairtrade – Max Havelaar. Jej nazwa pochodziła od imienia i nazwiska znanego, holenderskiego bohatera XIX wiecznej powieści, który sprzeciwiał się wyzyskowi robotników pracujących przy uprawie kawowca.
LandCafe
– Czy mógłbyś doprecyzować czym tak naprawdę jest Fairtrade i jakie korzyści płyną z kupowania kaw z palarni Coffee Hunter opatrzonych tym znakiem?
Coffee Hunter
– W tym miejscu chyba warto zacytować jak ludzie zaangażowani w Koalicję Sprawiedliwego Handlu sami o tej inicjatywie piszą:
„Sprawiedliwy Handel to partnerstwo handlowe, oparte na dialogu, przejrzystości i szacunku, które dąży do większej równości w handlu międzynarodowym. Przyczynia się do zrównoważonego rozwoju przez oferowanie lepszych warunków handlowych oraz ochronę praw marginalizowanych producentów i pracowników najemnych, szczególnie w krajach Południa”.
Niemal 18 milionów drobnych rolników dostarcza na światowy rynek aż 80% kawy. Warto uświadomić sobie, że znaczna część z nich zarabia zbyt mało, aby zapewnić sobie i swoim rodzinom pełnowartościowe posiłki i godziwe warunki mieszkaniowe, nie mówiąc o opiece medycznej czy wykształceniu. Właśnie na takie problemy, organizacja Faitrade nie chce być obojętna. Rolnicy, którzy są zrzeszeni w spółdzielniach Fairtrade mogą być pewni ceny minimalnej za wyhodowaną kawę. Oprócz tego otrzymują premię, której 25% przeznaczone jest na implementację rozwiązań mających na celu zoptymalizowanie procesów produkcji. Pozostała część premii jest zarezerwowana na przeróżne cele społeczne oraz projekty rozwojowe. Zasady umieszczania znaku Fairtrade na produktach są rygorystyczne i zakładają pełną transparentność w całym łańcuchu dostaw. Każdy operator Sprawiedliwego Handlu jest zobowiązany do uzyskania certyfikatu, który jest jednoznaczny ze spełnionymi standardami, które określa Faitrade International. Uczestnictwo w łańcuchu jest również związane z audytem certyfikującym, który jest konieczny, aby oznaczać znakiem Fairtrade finalne opakowanie. Każdy sprzedawca produktu z tym znakiem w Polsce wnosi opłatę w wysokości 2% od wartości hurtowej netto. Środki te wykorzystuje się z przeznaczeniem na promocję produktów a co za tym idzie najbardziej znanej marki etycznej na świecie. Jak pokazują dane za okres od roku 2011 do roku 2015, procentowa liczba osób deklarujących zakupy produktów ze znakiem Fairtrade w Polsce wzrosła z 4% do 30%. Ten wynik pokazuje, że środki wykorzystywane są skutecznie. Dynamicznie rośnie także świadomość znaczenia inicjatywy Fairtrade wśród międzynarodowej społeczności. Obecnie jest najbardziej godnym zaufania systemem certyfikacji społecznej na świecie. Kawa jest jednym z najpopularniejszych produktów Faitrade na świecie.
Podsumowaniem niech będą te proste słowa: KUPUJĄC KAWĘ ZE ZNAKIEM FAITRADE, POMAGASZ!!!
LandCafe
– Czy Twoim zdaniem wzrastający popyt na kawę ziarnistą ma również szansę ukształtować pozytywne konsumenckie nawyki? Powszechnie wiadomo, że jakość kosztuje. Zdrowa, ekologiczna kawa ze znakiem Fairtrade jest również droższa. Czy polscy konsumenci są już na to gotowi, czy możemy już mówić o tzw. Coffee Culture w naszym kraju?
Coffee Hunter
– Tak się składa, że obecnie powstają dziesiątki małych, rzemieślniczych palarni kawy. Rosną jak grzyby po deszczu. Coraz więcej amatorów “czarnego złota” szuka szansy na połączenie własnych zainteresowań z biznesem. W ciągle jeszcze rosnącym rynku kaw ziarnistych w Polsce, zwiększającej się kulturze picia kawy, dynamicznym rozwoju sprzedaży ekspresów automatycznych, powstające palarnie zdają się być zjawiskiem uzasadnionym. Osobno, segment kaw specialty, czyli tych najwyższej jakości, które uzyskują oceny organizacji SCA (Specialty Coffee Association), również zyskuje coraz większe grono zwolenników. Konsumenci stają się coraz bardziej świadomi i nie tylko cena jest argumentem przy wyborze odpowiedniej kawy. Szukają czegoś wyjątkowego, są bardziej otwarci na doznania sensoryczne, a utarte przez lata fatalne wzorce kawowe powoli odchodzą do lamusa. Spożycie kawy w Polsce w porównaniu z krajami z Europy Zachodniej czy Skandynawii jest jeszcze na dość niskim poziomie, więc sytuacja jest rozwojowa i charakteryzuje się dużym potencjałem. Szczególnie dotyczy to wzrostu sprzedaży w segmencie kaw ziarnistych, który w latach 2017-2018 wzrósł wartościowo aż o 28% co w ogólnej skali całego rynku spożywczego jest wynikiem arcy imponującym. Co prawda wolumenowe wzrosty nie są tak imponujące, ponieważ łączny wzrost sprzedanych kilogramów kawy mielonej i ziarnistej to zaledwie 0,7%, jednak w przeważającej części to zasługa zwiększonego popytu na kawę ziarnistą. Przy bardziej wnikliwej analizie, można zaobserwować, że baza dla tego wzrostu jest jeszcze bardzo niska, jednak tendencje już się określiły i powoli szala zainteresowania szybkimi rozwiązaniami (kawa instant) przechyla się na bardziej przemyślane, zdrowsze. Konsumenci są również bardziej zainteresowani alternatywnymi metodami parzenia kawy, a do nich głównie nadają się kawy ziarniste premium oraz specialty. Szlachetnym zatem zjawiskiem jest powstająca w Polsce budowa świadomości związanej z kulturą picia kawy, a co za tym idzie powrót do prawdziwego rzemiosła, ponieważ na nim oparta jest najwyższa jakość. Przyczyniają się do tego właśnie, powstające palarnie kawy. Jest nam niezmiernie miło należeć do tego grona.
LandCafe
– Powiedz, jakie są dalsze plany palarni Coffee Hunter na przyszłość i czy uważasz, że kawy ekologiczne mają szanse zagościć na stałe na Polskim rynku?
Coffee Hunter
– Ciągle staramy się rozwijać, szkolić, próbować czegoś nowego i, mimo że jeszcze długa droga przed nami – szukamy 🙂 Ciągle szukamy i cieszymy się, że coraz więcej naszych Klientów zaczyna szukać razem z nami. Staramy się być konsekwentni i wprowadzamy w życie zaplanowane wcześniej rozwiązania i projekty. Od początku powstania naszej palarni byliśmy zdeterminowani, by uzyskać możliwość palenia kaw ekologicznych zgodnie z wymogami przepisów prawa oraz by móc używać znaku EKO, który gwarantuje, że produkt jest odpowiedniej jakości, prawidłowo przetworzony i zdrowy. Ta chwila nadeszła i staliśmy się certyfikowaną palarnią kaw ekologicznych. Jest również tak, że część kaw ekologicznych jest hodowana w kooperatywach zrzeszonych w Fairtrade. Okazuje się, że jednocześnie paląc kawę ekologiczną możemy wspierać ludzi, którzy takiego wsparcia szukają, borykając się z problemami swobodnej egzystencji. Chcemy promować zdrowy sposób życia i zarazem zwrócić uwagę naszych Klientów na szerszy aspekt całego kawowego biznesu tak, by świadomie razem z nami mogli w nim uczestniczyć. Zdecydowaliśmy się na pozyskanie możliwości umieszczania znaku Fairtrade na kawach, by zwrócić uwagę na problemy społeczne, z którymi spotykają się rolnicy z tzw. Globalnego Południa. Jesteśmy dumni, że przy stosunkowo niewielkim zaangażowaniu zarówno my, jak i nasi Klienci możemy wspierać dobrą inicjatywę. A ponieważ w Polsce liczba palarni certyfikowanych jest niewielka, tym bardziej jesteśmy zadowoleni móc pracować w wyspecjalizowanym, wąskim gronie.
Zapraszamy wszystkich do naszego kawowego świata. Bądźcie razem z nami odkrywcami tego świata, bądźcie Coffee Hunterami 🙂
LandCafe
– Dziękuję Jarku za rozmowę. Jestem przekonany, że wasze plany i cała droga, którą wspólnie z wami przeszliśmy przez ostatnie lata, jako sklep internetowy z kawą, jest jak najbardziej słuszna. Widzę to po zadowoleniu naszych klientów, po pytaniach, które zadają dzwoniąc lub pisząc do mnie i w końcu po opiniach, jakie wystawiają waszym produktom. Jednym słowem, to dobry kierunek. Cieszę się, że wspólnie możemy krzewić kulturę picia zdrowej i dobrej kawy w Polsce, dostarczając wasze produkty.
~ ~ ~
Mam nadzieję, że się podobało, a skoro tak, liczę na Twój komentarz pod tym postem. Jeśli jesteś ciekaw co dzieje się w palarni Coffee Hunter lub masz dodatkowe pytania napisz o tym. Z przyjemnością będziemy kontynuować tę serię i wspólnie dostarczać Ci kolejnych wartościowych informacji ze świata kawy.
Ekologiczne produkty z certyfikatem, o których dziś rozmawialiśmy znajdziesz w naszym sklepie tu: Kawy Ekologiczne
Zachęcam Cię również do dopisania Twojego adresu e-mail do naszego newslettera. Nasza polityka – ZERO SPAMU – tylko wartościowe materiały. Zapisując się możesz liczyć na informację o najnowszych artykułach na naszym blogu, dostaniesz info – Wypał Tygodnia, damy Ci także cynk o organizowanych promocjach i okazjach.
Jak się zapisać? To proste, wpisz swój adres e-mail w okienku poniżej, (pod artykułem) i kliknij żółtą strzałę 🙂
Z kawowym pozdrowieniem, Łukasz – Disco i Jarek.